สถาบันวิทยาศาสตร์ทางทะเล เดิมเป็นพิพิธภัณฑ์สัตว์และสถานเลี้ยงสัตว์น้ำเค็ม ซึ่งก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.2512 ต่อมาในปี พ.ศ.2523 ได้รับเงินช่วยเหลือจากรัฐบาลญี่ปุ่นจำนวน 230 ล้านบาท จึงขยายขอบเขตงานให้กว้างขวางขึ้นและได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น สถาบันวิทยาศาสตร์ ทางทะเลในอีกห้าปีต่อมา ทางสถาบันฯจัดส่วนที่ให้นักท่องเที่ยวเข้าชมได้คือ สถานเลี้ยงสัตว์น้ำเค็ม และพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ทางทะเล
สิ่งที่จะได้พบเมื่อได้เข้าไปสัมผัสอย่างแรก คือความรู้สึกว่าได้อยู่ใต้ท้องทะเล มันช่างตระการตาดีใช้ได้เลย มีปลาหลากหลายชนิดที่ได้พบ ซึ่งบางชนิดมีรูปร่างที่แปลกประหลาดไม่เคยพบที่ไหนมาก่อน กลุ่มนักเรียนมากมายเข้ามาศึกษาหาความรู้มีประโยชน์มาก กับการที่จะพาเด็กๆ เข้ามาดูและเรียนรู้สัตว์น้ำ ซึ่งบางชนิดเหลืออยู่น้อยหรือสูญพันธุ์ไปแล้ว และจะได้สอนให้เด็กได้เรียนรู้ว่า จะรักษาพันธุ์สัตว์เหล่านี้กันได้ไง คุณค่าของสัตว์เหล่านี้มีมากแค่ไหน
เวลาเปิดทำการ สถาบันวิทยาศาสตร์ทางทะเล เปิดให้บริการประชาชนทุกวัน เว้นวันจันทร์ วันธรรมดาเปิดตั้งแต่เวลา 08.30-16.30 น. วันหยุดราชการเปิดตั้งแต่เวลา 08.30-17.00 น.
สถานที่ตั้ง อยู่บนถนนเข้าบางแสนประมาณ 1.5 กม. จากทางแยกเข้าไปจะเห็นสถาบันฯ อยู่ทางซ้ายมือ หรือนั่งรถสองแถวสีส้มจากหาดบางแสนมาลงที่หน้าสถาบันฯก็ได้ ค่าโดยสาร 5 บาท เป็นส่วนหนึ่งของมหาวิทยาลัยบูรพา ปัจจุบันเดินทางสะดวกสบายภายในมีที่จอดรถมากมาย